استاتور و روتور در ژنراتور: تفاوتها و عملکرد دقیق یکی از مبحث های مهم در نحوه تولید برق است. این دو اجزای اصلی ژنراتور می باشند که از نظر فرم و کارکرد تفاوت های اساسی دارند. شناخت کارکرد این اجزا برای کاربران و مهندسان اهمیت زیادی دارد. بنابراین در این مقاله قصد داریم تا شما را با انواع استاتور و روتور و تفاوت های آن ها آشنا کنیم.
Contents
استاتور چیست؟
با توجه به استاتور و روتور در ژنراتور: تفاوتها و عملکرد آن ها می توان گفت که استاتور در بخش خارجی ژنراتور قرار دارد که به صورت ثابت می باشد. استاتور مسئول ایجاد یا دریافت میدان مغناطیسی است به عنوان قسمت اصلی تولید جریان الکتریکی در ژنراتور محسوب می شود. هنگامی که روتور درون استاتور به چرخش در می آید، می تواند یک میدان مغناطیسی متغیر ایجاد کند که باعث القای ولتاژ الکتریکی در سیم پیچ های استاتور می گردد.
انواع استاتور
با توجه به استاتور و روتور در ژنراتور: تفاوتها و عملکرد دقیق آنها می خواهیم به انواع استاتور بپردازیم. استاتورها از نظر نوع جریان و ساختار به چند بخش تقسیم می شوند. انواع استاتور شامل استاتور تک فاز، سه فاز و استاتور با سیم پیچ متمرکز و پخش شده می باشد. بنابراین استاتورهای تک فاز برای دستگاه های خانگی و ژنراتورهای کوچک مورد استفاده قرار می گیرند و توان تولید آنها اندک و بسیار محدود می باشد.
استاتورهای سه فاز در ژنراتورهای صنعتی که توان بیشتری را تولید می کنند نیز به کار می روند. استاتورهای سه فاز می توانند میدان مغناطیسی قدرتمندی را ایجاد می کنند و برای بارهای صنعتی بسیار مطلوب می باشد. استاتور با سیم پیچ متمرکز یکی از انواع استاتورها می باشد و بر روی قسمت های معین و محدود از هسته متمرکز می شود. این نوع استاتور برای کاربردهایی با سایز کوچک و جمع و جور به کار می رود. استاتور با سیم پیچ پخش شده در سراسر پیرامون استاتور پخش می شوند. بنابراین باعث کاهش صدا و افزایش میدان مغناطیسی به صورت یکنواخت می شود.
روتور چیست؟
در ارزیابی و بررسی استاتور و روتور در ژنراتور: تفاوتها و عملکرد دقیق، شناخت روتور نیز اهمیت زیادی دارد. روتور به عنوان بخش چرخان ژنراتور شناخته شده است که با چرخیدن می تواند میدان مغناطیسی را ایجاد کند. این چرخیدن از طریق منبع مکانیکی همچون توربین بخار یا الکترومغناطیس نیز فراهم می شود. نقش روتور در ژنراتور به این شکل است که میدان مغناطیسی قدرتمندی را در اطراف سیم پیچ ها ایجاد می کند تا القای الکتریکی صورت گیرد. روتور از سیم پیچ تحریک برخوردار است که توسط جریان DC شارژ می شود.
انواع روتور
در راستای ارزیابی استاتور و روتور در ژنراتور: تفاوتها و عملکرد دقیق می توان گفت که روتور انواع مختلفی دارد. روتورها می توانند از نظر کارایی و طراحی به دو بخش اصلی تقسیم شوند. روتورها شامل روتور قطب صاف و روتور قطب برجسته می باشد. روتور قطب صاف سطح صاف و یکدستی دارد و در ژنراتورهایی مانند توربوژنراتورها به کار می رود. این نوع روتور می تواند تعادل مکانیکی مناسبی در سرعت های بالا ایجاد می کند.
روتورهای قطب برجسته به گونه ای است که قطب های مغناطیسی در بیرون بدنه قرار دارند و در ژنراتورهایی با سرعت کم همچون ژنراتورهای سنکرون با سرعت اندک به کار می روند. روتورهای قطب برجسته برای چرخش اندک و پایین با تعداد قطب های بالا مطلوب هستند. برای انتخاب بین این دو نوع روتور باید چرخش و محیط کاری ژنراتور را در نظر بگیرید.
همچنین روتورهای قطب برجسته در سیستم هایی با بار متغیر نیز به کار می روند. روتورهای صاف برای ژنراتورهایی با سرعت بالا مناسب هستند. همچنین دوام بسیار بالایی دارند و سرعت های زیاد را می توانند تحمل کنند. ساختار روتور صاف و بدون برجستگی به شکلی است که روی سطح ان شیارهای طولی وجود دارد که سیم پیچ ها در آن شیارها قرار می گیرند.
تفاوت عملکرد استاتور و روتور در ژنراتور
با توجه به استاتور و روتور در ژنراتور: تفاوتها و عملکرد آن ها باید به تفاوت های آن ها دقت کنید. استاتور در ژنراتور به صورت ثابت می باشد، اما روتور به صورت متحرک می باشد و میدان مغناطیسی دورانی را تولید می کند. این میدان مغناطیسی در روتور توسط آهنرباهای دائم صورت می گیرد. در حالی که سیم پیچ در استاتور می تواند نقش مهمی در تولید جریان الکتریکی داشته باشد. استاتور با دریافت میدان مغناطیسی می تواند جریان الکتریکی را در سیم پیچ ها ایجاد کند.
استاتور شامل سیم پیچ های ثابت می باشد، اما روتور دارای آهنرباهای دائمی و سیم پیچ های تحریک است. جایگاه روتور به این شکل است که داخل استاتور و روی محور چرخان قرار دارد. همچنین استاتور وظیفه تولید برق خروجی را دارد، اما روتور میدان مغناطیسی را برای القای جریان تامین می کند. بنابراین این دو اجزا مکمل هم می باشند و فرآیند تولید برق در دستگاه به طور صحیح صورت می گیرد. همچنین شناسایی این دو اجزا باعث می شود که بهتر با تولید برق آشنا شوید.